Το δίλημμα του κουρασμένου πρώην μελαγχολικού

Η δημιουργική μελαγχολία αποτελεί συχνό συνοδοιπόρο μου. Την αντέχω, ενίοτε την αποζητώ και συχνά απολαμβάνω την παρέα της. Αυτή η γλυκιά αίσθηση της μελαγχολίας είναι επιθυμητή, αρκεί βέβαια να μη γίνεται γλυκερή. Την κατάθλιψη όμως δεν την θέλω και την αποφεύγω σαν αισθησιακή γυναίκα που με πλησιάζει χαμογελώντας μου αλλά την προδίδει το σλόγκαν της μπαντάνας που φοράει: «Προσοχή... ακολουθεί καταστροφή!».

Μεγαλώνοντας χάνω πολλά κομμάτια του εαυτού μου που κάποτε θεωρούσα αναπόσπαστα τμήματα της ζωής μου και ο τρόπος διαχείρισης (ίσως και αξιοποίησης...) της μελαγχολίας είναι ένα από αυτά. Νεότερος φαίνεται ότι γνώριζα μέχρι ποιού σημείου μπορούσα να απολαύσω τη θέρμη της μελαγχολίας, ξεπερνώντας το κίνδυνο των εγκαυμάτων. Σε μια ηλικία με κύριο χαρακτηριστικό την άγνοια φόβου και την απαξίωση των κάθε λογής ορίων, φαίνεται οτι τελικά -κρίνοντας εκ του αποτελέσματος- είχα βρει το σημείο-μηδέν της αντοχής μου. Με παράπλευρες απώλειες, είμαι σίγουρος, τις περισσότερες των οποίων –πολύ φοβάμαι- τις υπέστησαν αθώοι περαστικοί και περαστικές στη ζωή μου... είναι απορίας άξιον πώς μπορείς να εξαγνίζεις το κακό που έκανες, περιγράφοντάς το με καλπάζουσα ποιητική διάθεση που σε εμποδίζει να δεις πληγωμένα πρόσωπα και δακρυσμένα μάτια. Και εξάλλου, υπάρχει πάντα ο χρόνος που λειτουργεί ως καθαρτική δύναμη. Ο ίδιος -ο χρόνος!- με το -περασμά του, βάζει σε ύπουλη τάξη (πολύ συχνά, όχι κατά αξία ή προκληθένττα πόνο) όλες τις αναμνήσεις. Τις ωραιοποιεί, σβήνει αιχμηρές γωνίες και διαγράφει ντροπιαστικά περιστατικά: βολική τακτοποίηση που ελευθερώνει αθώα δάκρυα που προκύπτουν από ένοχες αναμνήσεις, βολικά τακτοποιημένες σε υποθαλάμους του ασυνείδητου ενός συνειδητού παραχαράκτη της προσωπικής του ζωής.

Και εκεί που με παρασύρουν τα κύμματα των σκέψεων, κάνουν ανύποπτα την εμφάνισή τους επιθέσεις αγάπης από παραδοσιακά ορκισμένους εχθρούς. Και την ώρα που (μελο)δραματικές σκέψεις με κυριεύουν για το -ξαναζωγραφισμένο κατά το δοκούν- παρελθόν στη μνήμη μου και το μουτζουρωμένο μέλλον των επομένων σελίδων αυτού του άγνωστου βιβλίου της ζωής, αναρωτιέμαι:

Να απολαύσω, με κάποια ματαιοδοξία, τις επιθέσεις αγάπης των εχθρών ή να τις βάλω στην άκρη και να τις αφήσω να γίνουν κοσμική βουή που τίποτα δεν θα αφήσει πίσω της την επόμενη ημέρα;

Φωτογραφίες Χρήστου Γκίκα & Βέρας Γαζή από Tsampoula, Congo (Οκτώβριος 2013)