Κυριακή 22 Φεβρουαρίου 2015

Μια σκέψη με αφορμή «Τα εις εαυτόν»

Τέτοιες στιγμές σαν αυτή που ζω αυτήν την ώρα,  όταν βρίσκομαι σε συνειδητή στάση από τη συνήθη καθημερινότητά μου, αναρωτιέμαι αν η σιωπή είναι μια υπερ-εκτιμημένη αρετή ή η ζωντανή απόδειξη δειλίας: σε δουλειά (πνευματική!) να βρισκόμαστε, τέτοιου είδους θεωρητικά ερωτήματα σπάνια με οδηγούν σε ξεκάθαρες απαντήσεις που μπορώ να αξιοποιήσω στη συνέχεια της πορείας μου. Κι όμως, όλα αυτά που απορρέρουν από αυτήν την αθέλητη ενδοσκόπηση καταγράφονται σε έναν αόρατο σκληρό δίσκο εντός μας και εμφανίζονται σε ανύποπτη στιγμή ως στάση ζωής σε συζητήσεις με φίλους και εχθρούς.

Νοιώθω οτι η σιωπή είναι ένα πολύτιμο εργαλείο στην αξιοπρεπή αναζήτηση της ουσίας σε έναν κόσμο που φωνάζει. Καλλιεργεί την υπομονή (που τόσο μου λείπει!) και επιτρέπει σε προτάσεις και ιδέες (που υπό κανονικές συνθήκες δε θα είχαν στον ήλιο μοίρα) να εισρεύσουν δειλά στο υποσυνείδητό μας. Ακόμη κι έτσι όμως, η αναζήτηση (ακόμη και η εξεύρεση) της ουσίας, σε καμία περίπτωση δεν εξασφαλίζει την αξιοπρέπεια του βίου μας

Το έχω διαπιστώσει πολλές φορές: δίπλα μας κινούνται ολοζώντανοι άνθρωποι που φαίνονται στα μάτια μας εντελώς νεκροί επειδή τους λείπει η αυτοπεποίθηση. Κι όμως όλοι τους, με κάποιον ανεξήγητο τρόπο, είναι κάτοχοι ανεκτίμητων γνώσεων. Σε τέτοιους δειλούς ανθρώπους, συνήθως κρύβεται μια γενναία ψυχή που περιμένει ένα σύνθημα, κάποιο νόημά μας για να εμφανιστεί στο φως. Όσο όμως η ζωή είναι ένα αδυσώπητο κυνήγι δόξας, οι πιθανότητες να λάβουν οι γενναίοι δειλοί αυτήν την ενθάρρυνση, εκλείπουν.

Λέει ο ελληνιστής Ρωμαίος αυτοκράτορας Μάρκος Αυρήλιος Αντωνίνος Αύγουστος (161-180 μ.Χ.) στο έργο του Τα εις εαυτόν (που γράφτηκε στα ελληνικά): η τύχη της ανθρώπινης ζωής είναι άδηλη, η δόξα αβέβαια...
Για κάποιο λόγο η ατελεύτητη επιδίωξη της δόξας στη ζωή με κάθε κόστος, μας οδηγεί συχνά σε λάθη και ανοησίες που μας απομακρύνουν από την ουσία της. Ο Αυρήλιος πίστευε ότι μόνο η φιλοσοφία μπορεί να μας δείξει το δρόμο να ξεφύγουμε από αυτό το «άδηλον της τύχης» της ανθρώπινης ζωής, αλλά ποιός μπορεί στη σημερινή κοινωνία να στραφεί στη φιλοσοφία χωρίς να αντιμετωπιστεί σα γραφικός; 

Σκέφτομαι οτι αν υπήρχε στον βασικό εξοπλισμό του ανθρώπου γένους αυτόματος διορθωτής των ανοησιών μας που βρίσκονται προ των πυλών, η ζωή μας θα ήταν λιγότερο ενδιαφέρουσα...

Δεν υπάρχουν σχόλια: