Πέμπτη 7 Ιουλίου 2011

Ταράττει τους ανθρώπους ου τα πράγματα, αλλά τα περί των πραγμάτων δόγματα (Επίκτητος)

Η παρερμηνεία των λόγων που αποδίδονται σε ιστορικές προσωπικότητες ελλοχεύει όταν στη διάρκεια μιας συζήτησης αναφέρονται εμφαντικά λόγια που είπαν (;) μεγάλες ιστορικές προσωπικότητες στην προσπάθεια ημών των συγχρόνων να φωτίσουμε δικά μας επιχειρήματα με ξένο φως, χρησιμοποιώντας το όπως μας συμφέρει.


Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο μεγάλος Στωικός φιλόσοφος Επίκτητος ( 50 μ.Χ.-120 μ.Χ.) φέρεται να έχει δηλώσει οτι οι άνθρωποι ταράσσονται όχι από αυτά που συμβαίνουν αλλά από την εντύπωσή τους για αυτά που συμβαίνουν.


Οι σύγχρονοι Έλληνες, παραδείγματος χάριν, είναι ταραγμένοι εν προκειμένω όχι από την πραγματικότητα αλλά από την αντίληψη της πραγματικότητας που έχουν. Κι αυτή η αντίληψη προέρχεται από την πληροφόρηση που λαμβάνουν από τα ΜΜΕ, τα σχόλια των οικείων τους κατά τις κοινωνικές συζητήσεις αλλά και μια σειρά από άλλες -ενίοτε σκοτεινές- παραμέτρους.

Ενδεικτικά αναφέρω ορισμένες από αυτές:
- Ενδόμυχες τύψεις για κακώς πεπραγμένα τους κατά το παρελθόν που αναζητούν έναν -οποιονδήποτε- τρόπο να βγουν στην επιφάνεια ώστε να επέλθει κάθαρση
- Διάθεση απόδοσης ευθυνών σε όλους ανεξαιρέτως με κριτικό πνεύμα που αφορίζει χωρίς να διαχωρίζει, ήτοι τσουβαλοποίηση
- Προσπάθεια να απ-εστιαστεί η προσοχή μας από την ανθρώπινη φθορά που έρχεται κατεπάνω μας, στο σώμα (που την αντιλαμβανόμαστε άμεσα) και το πνεύμα (που συχνά διαφεύγει της προσοχής μας) και να μεταφερθεί σε -επώδυνα, έστω αλλά- μεταφυσικά ηπιότερα πεδία

Αυτή η διαπίστωση είναι ψυχωφελής όταν η αλήθεια που κρύβουμε για να φέρουμε στην επιφάνεια μια άλλη πιο βολική είναι σκληρότερη. Τι γίνεται όμως όταν δεν ισχύει αυτό;

Πολύ θα ήθελα να είχα σήμερα μπροστά μου αυτούς τους σπουδαίους ανθρώπους για να συζητήσω μαζί τους τον όγκο των θεμάτων που εκβάλλει στη σύγχρονη στεριά ο ωκεανός της βαθειάς φιλοσοφικής τους σκέψης…

Δεν υπάρχουν σχόλια: