Ανύποπτοι παραστάτες: Ού καταισχυνῶ ὅπλα τα ἱερά οὔδ’ ἐγκαταλείψω τον παραστάτην ὅτῳ ἄν στοιχίσω (*)

Ού καταισχυνῶ ὅπλα τα ἱερά οὔδ’ ἐγκαταλείψω τον παραστάτην ὅτῳ ἄν στοιχίσω (*) 

31-1-2012 (από την ενότητα κειμένων «Ώριμες γυμνές ψυχές»)

Βρίσκω αντίδοτο στο δηλητήριο της εποχής διαβάζοντας -σε ανύποπτες στιγμές όπου αισθάνομαι εγκλωβισμένος ανάμεσα σε ριψάσπιδες και κότες- την αρχαία ελληνική ιστορία. Χωρίς μελοδραματισμούς και κλάψες, μια και αυτή η χρυσή εποχή για τους Έλληνες και για ολόκληρο τον κόσμο, δεν ανήκει δικαιωματικά στους απόγονους αυτών των σπουδαίων προγόνων, όσο κι αν αυτό μας πονά…

Με τον κίνδυνο να εξωραΐσω το παρελθόν και να μη στρέψω το βλέμμα μου σε σκοτεινές υποσημειώσεις της ιστορίας, διαβάζω για το «συνασπισμό», την διάταξη των Αρχαίων Ελλήνων κατά τη μάχη. Κι εκεί μαθαίνω (ή έστω ξανα-μαθαίνω μια που έχουν περάσει πολλααααααά χρόνια από τότε που τα είχαμε διδαχτεί στο σχολείο) πράγματα που με κάνουν να μελαγχολώ για την εικόνα που αποπνέει σήμερα η Ελλάδα στον κόσμο:

Στον συνασπισμό η ασπίδα του κάθε οπλίτη κάλυπτε την αριστερή πλευρά του, ενώ τη δεξιά πλευρά του κάλυπτε η ασπίδα του διπλανού (παραστάτη) του. Έτσι οι οπλίτες του δεξιού ζυγού είχαν ακάλυπτη τη δεξιά πλευρά τους και συνεπώς η δεξιά πλευρά της φάλαγγας ήταν η πιο τρωτή. Η σημασία, που είχε για τη φάλαγγα ο παραστάτης, φαίνεται στον όρκο των Αθηναίων εφήβων «… ού καταισχυνῶ ὅπλα τα ἱερά οὔδ’ ἐγκαταλείψω τον παραστάτην ὅτῳ ἄν στοιχίσω…», δηλαδή «δεν θα ντροπιάσω τα ιερά όπλα ούτε θα εγκαταλείψω τον παραστάτη, με όποιον κι αν στοιχισθώ». Ο ρίψασπις, αυτός δηλαδή που έριχνε την ασπίδα του και τρεπόταν σε φυγή, άφηνε ακάλυπτο τον παραστάτη του και διευκόλυνε τον εχθρό να διασπάσει τη φάλαγγα. Γι’ αυτό ο ρίψασπις δεν ήταν απλώς δειλός, αλλά επικίνδυνος για τη συνοχή της φάλαγγας και σχεδόν συνώνυμος του προδότη.

Και δεν είναι μόνο μελαγχολία αυτό που αισθάνομαι… και θυμός είναι για τις κάθε λογής παραβιάσεις ιερών όρκων, γραμμένων κι άγραφων. Οι ανυποχώρητες συνειδήσεις σε θέματα ηθικής έκαναν πίσω, κι όλοι τρέχουμε να σωθούμε πετώντας στον αέρα όχι μόνο ασπίδες αλλά την ίδια την ψυχή μας! Υπάρχει όμως και κάτι καλό στην όλη υπόθεση: αυτή η μελαγχολία δεν αφήνει πίσω της δάκρυ απόγνωσης, αλλά χαμόγελο ελπίδας…

(*)«δεν θα ντροπιάσω τα ιερά όπλα ούτε θα εγκαταλείψω τον παραστάτη, με όποιον κι αν στοιχισθώ»

Ανύποπτοι παραστάτες

Ένας από τους 48 νόμους της ΔΥΝΑΜΗΣ κατά τον Robert Greene είναι να λες πάντα λιγότερα απ΄ ότι είναι απαραίτητο. Αυτόν το νόμο τον έχω παραβεί πλειστάκις στη ζωή μου. Χωρίς εμφανείς συνέπειες μέχρι σήμερα. Άσε που μερικές φορές η αμετροεπής εκφορά λόγου μου άνοιξε πόρτες που στέκονταν ολόκλειστες εμπρός μου, επειδή θεωρήθηκε -λανθασμένα, ομολογώ- κίνηση θάρρους, ενώ στην πραγματικότητα ήταν άγνοια κινδύνου ή μή σωστή αξολόγηση των συνθηκών που επικρατούσαν. Και μετά, όταν συνειδητοποιήσεις τί είπες και τί έκανες, έχεις δύο βασικές εναλλακτικές: ή να γυρίσεις πίσω και είτε με ελαφρά πηδηματάκια ή ακόμη και με βαρειές τούμπες να απομακρυνθείς από τον τόπο του εγκλήματος, ή να κάνεις ολόδική σου την άφοβη αντίδραση του αγνώστου που βρέθηκε την κρίσιμη στιγμή να φοράει τα ρούχα σου και να μιλάει με τη φωνή σου. Και την ώρα του κρυώνει η ατμόσφαιρα και το μυαλό αρχίζει να συνειδητοπιεί σε τί μεγάλη περιπέτεια έχεις βρεθεί, αρχίζει η αναζήτηση χειρών βοηθείας. Κι αν όχι χείρες και ένα βλέμμα συμπαθείας μπορεί να κάνει τη δουλειά: και την ώρα εκείνη, είσαι πρόθυμος να παραχωρήσεις στον (έστω και ανύποπτο) παραστάτη σου ακόμη και όλη τη λάμψη που κέρδισες.

Δεν αναζητώ μύστες για τη μετάδοση υπερβατικών στοιχείων. Συνοδοιπόρους ψάχνω, όχι μοναχικούς κατ’ ανάγκην, με μόνη αληθινή προϋπόθεση το βαθύ συντονισμό με την καρδιά που εκπέμπει. Μια Φιλική Εταιρεία Ψυχών, εκ του ασφαλούς (Πολυτονικά ορνιθοσκαλίσματα του υπογράφοντος, Κυριακή 6 Ιουνίου 2010)